نوزادان تا پایان دو سالگی همواره به شیر مادر نیاز دارند؛ یعنی تغذیه نوزادان، ترکیبی از شیر مادر به اضافه ی تغذیه ی تکمیلی می باشد. برخی مادران فکر می کنند که چون شیر به اندازه ی کافی دارند و خودشان نیز تغذیه ی مناسبی در دوران شیردهی دارند، دیگر نیازی به برنامه ی تغذیه ای برای نوزادشان نیست.
شیر مادر از مواد مغذی، چربی، شکر، آب و پروتئین، غنی شده است و غذای بسیار مقوی برای نوزاد می باشد؛ ولی مشکل عمده این است که نوزاد بزرگ و بزرگتر می شود و شیر مادر دیگر به تنهایی نمی تواند نیازهای او را برآورده سازد واز طرفی، نوزاد قرار است از یک زمانی به بعد، دیگر شیر نخورد و از غذای خانواده تغذیه کند.
اهمیت تغذیه نوزادن چیست:
مواردی که تغذیه نوزادان را مهم می سازند عبارتند از:
1. شیر مادر به تنهایی پاسخگوی نیازهای غذایی نوزاد نیست.
2. با رشد نوزاد، نیاز او به آب و مایعات بیشتر می شود.
3. انتقال نوزاد از شیردهی اختصاصی به سفره و برنامه غذایی خانواده؛ شروع این تغییر از 6 ماهگی.
4. آماده سازی معده نوزاد برای پذیرفتن و هضم کردن غذا
5. جبران کمبود ویتامین ها و مواد مغذی با تغذیه نوزادان در دوران شیردهی.
6. وزن گیری نوزادان به کمک برنامه ی غذایی.
7. قوام و تنوع غذایی نوزادان به تدریج و با برنامه ریزی غذایی صحیح.
8. کمک به رشد و تقویت معده نوزاد همزمان با رشد جسمی و عقلی او.
تغذیه نوزادان از چه زمانی و با چه غذایی شروع می شود:
تغذیه تکمیلی نوزادان از 6 ماهگی شروع می شود؛ زیرا قبل از شش ماهگی دستگاه گوارش نوزاد هنوز آماده نیست و از طرفی نیز تقریبا در 6 ماهگی غذای کودک بیشتر می شود و نوزاد نیاز بیشتری به تغذیه ی تکمیلی پیدا می کند.
البته هنگام کنترل وزن و قد و سلامتی نوزاد در پایگاه های سلامتی، به مادر نوزادان دستورالعمل های لازم داده می شود.
1. اولین غذای کمکی نوزاد فرنی است؛ این غذا بسیار ساده، آبکی و قابل هضم است و با آرد برنج و گاهی نیز با نشاسته و شیر تهیه می شود. ( فرنی که خیلی آبکی باشد از مواد مغذی کافی برخوردار نیست)
2. بعد از آن، بهتر است که غذای کمکی بعدی،که به نوزاد داده می شود پوره باشد، زیرا نیمه جامد است و هضم آن بسیار آسان تر از غذاهای جامد می باشد؛ مانند پوره میوه ( سیب، موز)، پوره سبزیجات مانند هویج، سیب زمینی، پوره ی مرغ و گوشت و پوره ی حبوبات.
3. بعد از 9 ماهگی می توانید از غذاهای خانگی که ارزش غذایی دارند به نوزاد بدهید؛ مراقب باشید بهتر است که مقدار آن کم و تعداد دفعات غذا دادن بیشتر باشد و غذا را کمی چرب تر و مغذی تر از غذای معمولی خانواده تهیه کنید.
4. مراقب باشید که سبزیجات و میوه ها را تا هنگامی که نوزادان قادر به جویدن و بلعیدن آن نیستند به صورت کاملا پخته و یا نیمه پز استفاده کنید. اگر نوزاد در خوردن غذایی امتناع ورزید، اصرار نکنید و چند روز دیگر دوباره امتحان کنید.
5. برخی مکمل های دیگری نیز در تغذیه نوزادان نقش بسیار مهمی دارند مانند: ید، روی و آهن. البته هیچ مادری نمی تواند بدون مشورت پزشک این نوع ویتامین ها را به برنامه غذایی نوزاد اضافه کند.