با اینکه امروزه بهترین کامپیوترها معمولا از حافظه های SSD استفاده می کنند، اما بسیاری از افراد هنوز از هارد دیسک های قدیمی که از نظر قیمت به صرفه تر هستند ( و صد البته در دسترس تر ) استفاده می کنند. با اینکه حافظه های SSD سرعت بالاتری دارند، اما اگر به مقدار زیادی حافظه نیاز دارید قطعا هارد دیسک های قدیمی به صرفه تر هستند، چون از مالی گزینه مقرون به صرفه تری بوده و با مبلغ یکسان نسبت به یک هارد SSD می توانید به گنجایش بیشتری دسترسی داشته باشید، چه این هارد شما به صورت هارد داخلی باشد یا هارد اکسترنال باشد. اما یکی از مشکلات این هارد های قدیمی طول عمر پایین تر آنها نسبت به SSD است پس باید مراقب بود تا اطلاعات کاربر از بین نرود. اگر فکر می کنید هارد شما آخرین نفس هایش را می کشد، می توانید سلامت آن را چک کنید تا حداقل مقداری طول عمر آن را افزایش داده یا از اطلاعات مورد نیاز خود بکاپ بگیرید.
بسیاری از هارد های مدرن قابلیتی به نام S.M.A.R.T. ( تکنولوژی نظارت بر خود، آنالیز و گزارش ) دارند که به کاربر اجازه می دهد به شکلی سریع وضع سلامت هارد خود را چک کند. هرچند این ویژگی اگر مشکلی باشد به صورت خودکار به شما نوتیفیکیشن می دهد، اما اگر حس می کنید هارد شما دچار آسیبی شده است می توانید آن را به صورت دستی هم اجرا کنید. برای اجرای این قابلیت، منوی استارت را باز کرده و با تایپ کردن cmd و کلیک کردن برروی Command Prompt آن را اجرا کنید. نوشته wmic diskdrive get model,status را وارد این نرم افزار کرده و سپس برروی دکمه اینتر فشار دهید. حالا درایور های شما لیست می شوند و اگر مشکلی نداشته باشند گزینه OK نمایش داده شده و اگر مشکلی در آنها وجود داشته باشد عبارت Pred Fail نمایش داده خواهد شد.
برای اجرای این قابلیت در سیستم عامل های مک، به بخش Applications و سپس Utilities بروید و از اینجا نرم افزار Disk Utility را اجرا کنید. برروی درایوری که قصد چک کردن آن را دارید کلیک کرده و وضعیت آن به یکی از دو صورت Verified یا Failing نمایش داده خواهد شد. برای نمایش وضعیت باید از سمت پایین و چپ تصویر گزینه S.M.A.R.T. status را انتخاب کنید یا از بالا سمت راست تصویر گزینه i را انتخاب کنید.
با اینکه قابلیت اسمارت سریع و آسان قابل راه اندازی است، اما مسئله اینجاست که تنها به شما می گوید که هارد سالم است یا خیر و اطلاعات بیشتری در اختیار شما نمی گذارد و در این مرحله است که نرم افزارهای شخص ثالث ( Third Party ) می توانند به کمک شما بیایند. برای ویندوز نرم افزار CrystalDiskInfo یک نرم افزار رایگان است که اجازه می دهد اطلاعات هارد خود را به صورت عمیق تری بررسی کنید و برای سیستم عامل های مک نرم افزار DriveDX مناسب است که هرچند قیمتی بیست دلاری دارد، اما یک Trial رایگان از آن هم در دسترس است. اما اگر قصد ندارید از نرم افزارهای شخص ثالث استفاده کنید، بهتر است ببینید آیا سازنده هارد شما نرم افزار مخصوصی برای آن تعبیه کرده است یا خیر، مثل نرم افزار Drive Utilities از وسترن دیجیتال یا SeaTools از سیگیت.
اولین قدم گرفتن بکاپ از اطلاعات مهم خودتان است. راحت ترین کار استفاده از سیستم های ابری است که نیاز به سخت افزارهای دیگری ندارند و کار با آنها ساده است. همچنین بهتر است چک کنید که آیا پیشتر به صورت اتوماتیک از اطلاعات شما بکاپ گرفته شده است یا خیر، چون OneDrive از ویندوز و iCloud از مک چنین قابلیت هایی دارند و ممکن است شما متوجه فعال شدن آنها نشده باشید. اما اگر زمان شما خیلی محدود است یا دسترسی به اینترنت ندارید، بهتر است فایل های خود را از یک درایو به یک درایو دیگر کپی کنید. راحت ترین شکل این امر کپی / پیست کردن فایل ها از یک دیسک به یک دیسک دیگر ( مثلا از هارد لپتاپ خودتان به یک هارد اکسترنال ) است، که این مورد برای محتوایی نظیر فیلم یا موسیقی بهترین کار است. اما اگر نرم افزارهایی نصب کرده اید و نمی خواهید اطلاعات آنها از بین برود، این روش چندان به درد بخور نیست و به جای آن باید درایو خود را کلون کنید. یکی از نرم افزار های کلون کردن اطلاعات EaseUS Todo Backup است که یک نسخه رایگان برای ویندوز و یک نسخه پولی با Trial رایگان برای مک دارد.