بسیاری از ما، گهگاه یا بیشتر، تجربه ناخوشایند فراموش کردن چیزی را داشته ایم. این دوره های از دست دادن حافظه می تواند باعث تحریک و ناامیدی و همچنین ترس "از دست دادن آن" و شروع ابتلا به بیماری آلزایمر شود.
در حالی که آلزایمر و انواع دیگر زوال عقل مسئول بسیاری از موارد از دست دادن حافظه هستند، خبر خوب این است که عوامل غیردائمی دیگری نیز وجود دارند که میتوانند باعث از دست دادن حافظه شوند.
پس چه چیزی باعث فراموشی ما می شود؟ چه چیزی ما را از ذخیره ذهنی آن قطعه اطلاعات یا توانایی به یاد آوردن آن باز می دارد؟
از آنجایی که ذهن و بدن ما به هم متصل هستند و بر یکدیگر تأثیر می گذارند، احساسات و افکار ما می توانند بر مغز ما تأثیر بگذارند. انرژی لازم برای کنار آمدن با برخی احساسات یا استرس های زندگی می تواند مانع از ذخیره یا به خاطر سپردن جزئیات و برنامه ها شود.
اغلب، این محرک های عاطفی از دست دادن حافظه را می توان با حمایت، مشاوره و تغییر سبک زندگی بهبود بخشید. حتی آگاهی از چیزهایی که استرس را افزایش می دهند و محدود کردن قرار گرفتن در معرض آنها می تواند کمک کننده باشد.
استرس بیش از حد می تواند ذهن ما را بیش از حد تحت فشار قرار دهد و باعث حواس پرتی و فرار مغزها شود. استرس کوتاه مدت و حاد می تواند یک مشکل حافظه لحظه ای ایجاد کند، در حالی که قرار گرفتن مزمن و طولانی مدت در معرض استرس ممکن است خطر ابتلا به زوال عقل را افزایش دهد. مدیریت استرس یک استراتژی مهم برای حفظ کیفیت زندگی و بهبود سلامت بدن و مغز شما است.
افسردگی میتواند ذهن را کم کند و چنان بیعلاقگی نسبت به محیط اطراف شما ایجاد کند که حافظه، تمرکز و آگاهی از بین برود. ممکن است ذهن و احساسات شما به قدری سنگین باشد که نتوانید به آنچه در حال وقوع است توجه کنید.
در نتیجه، یادآوری چیزی که به آن توجه نکرده اید دشوار است. افسردگی همچنین می تواند مشکلاتی را در خواب سالم ایجاد کند که می تواند به خاطر سپردن اطلاعات را دشوارتر کند
پسودومانسیا اصطلاحی است که ترکیبی از کاهش حافظه و افسردگی را توصیف می کند. اگر فکر می کنید که دچار زوال عقل کاذب هستید، آزمایش شناختی می تواند در اطمینان بخشیدن به شما و رد کردن زوال عقل واقعی مفید باشد.
علیرغم اینکه فرد مبتلا به زوال عقل کاذب در زندگی روزمره احساس "خارج از آن" می کند، می تواند در تست های شناختی به خوبی عمل کند. افسردگی معمولا به شدت قابل درمان است. اغلب، ترکیبی از مشاوره و دارو می تواند بسیار موثر باشد.
برخی از افراد در موقعیتهای خاص اضطراب دارند، مانند آزمون. برخی دیگر یک اختلال اضطراب فراگیر دارند که به طور مداوم با عملکرد سالم از جمله حافظه تداخل می کند. شناسایی و درمان اضطراب می تواند به طور قابل توجهی کیفیت زندگی و احتمالاً حافظه را نیز بهبود بخشد.(هر آنچه باید در مورد هورمون استرس بدانیم)
سوگواری به مقدار زیادی انرژی فیزیکی و عاطفی نیاز دارد و این می تواند توانایی ما را برای تمرکز بر رویدادها و افراد اطرافمان کاهش دهد. در نتیجه، حافظه ما ممکن است رنج بکشد. غم و اندوه می تواند شبیه افسردگی باشد، اما اغلب توسط یک موقعیت خاص یا از دست دادن حاد ایجاد می شود، در حالی که افسردگی ممکن است بدون علت خاصی به نظر برسد.
پردازش غم عمیق زمان می برد و مناسب و ضروری است که برای غم خود وقت بگذارید. میتوانید انتظار داشته باشید که وقتی از غم و اندوه رنج میبرید، احساس خستگی کنید - هم از نظر جسمی و هم از نظر ذهنی. زمانی که غصه می خورید به خود زمان بیشتری بدهید.
گاهی اوقات ضعف حافظه را می توان به داروها یا مواد دیگر نسبت داد. اینها می تواند شامل داروهای تجویزی، سایر مواد تغییر دهنده ذهن و حتی جراحی باشد.
الکل یا مواد مخدر غیرقانونی
نوشیدن الکل یا استفاده از داروهای غیرقانونی می تواند حافظه شما را چه در کوتاه مدت و چه در دراز مدت مختل کند. از خاموشی تا افزایش خطر زوال عقل سالها بعد، این مواد میتوانند به طور قابلتوجهی به حافظه شما آسیب بزنند، از جمله موارد دیگر. الکل بیش از حد نیز می تواند باعث سندرم Wernicke-Korsakoff شود که در صورت درمان فوری، ممکن است در برخی افراد تا حدی معکوس شود.
داروهای تجویزی
فقط به این دلیل که یک دارو به طور قانونی توسط یک پزشک تجویز شده است به این معنی نیست که نمی تواند به بدن شما آسیب برساند یا حافظه شما را مختل کند. ) می تواند به طور قابل توجهی بر توانایی شما در تفکر و به خاطر سپردن واضح تأثیر بگذارد.
اگر برای چندین بیماری به پزشکان مختلف مراجعه می کنید، مطمئن شوید که هر کدام لیست کاملی از داروهای شما را دارند. آنها باید بدانند تا دارویی را سفارش ندهند که می تواند با دارویی که قبلا مصرف می کنید تداخل داشته باشد.
از پزشک خود بپرسید که آیا می توان هر یک از داروهای شما را به آرامی کاهش داد تا این علت فراموشی از بین برود.
شیمی درمانی
اگر شیمی درمانی را به عنوان درمانی برای سرطان دریافت می کنید، ممکن است "شیمی مغز" را تجربه کنید، که به عنوان مه مغزی از داروهایی که سرطان شما را هدف قرار می دهند توصیف می شود.
جراحی قلب
برخی تحقیقات نشان داده اند که پس از جراحی بر روی قلب، ممکن است خطر گیجی و اختلال حافظه افزایش یابد.
بیهوشی
برخی از افراد پس از استفاده از داروی بیهوشی، از دست دادن حافظه یا سردرگمی را گزارش می دهند که معمولاً چند روز طول می کشد. با این حال، تحقیقات در تعیین اینکه آیا ارتباط مستقیمی بین بیهوشی وجود دارد یا اینکه سایر عوامل ممکن است باعث شوند مغز به طور موثر عمل کند، نامشخص بوده است.
سایر شرایط به غیر از زوال عقل یا بیماری آلزایمر می تواند منجر به از دست دادن حافظه یا مشکلات حافظه شود.
خستگی و کم خوابی
مزایای داشتن یک خواب خوب شبانه بسیار است: افزایش وزن کمتر، انرژی بیشتر و توانایی تفکر واضح تر. نشان داده شده است که خستگی به دلیل اینکه شب گذشته خوب نخوابیدهاید و کمبود خواب مزمن، هر دو بر حافظه و یادگیری تأثیر میگذارند.
ضربه مغزی و ضربه به سر
ضربه مغزی و آسیبهای ضربهای به سر میتواند باعث اختلال حافظه کوتاهمدت شود، اما برخی تحقیقات نشان دادهاند که آنها همچنین میتوانند احتمال ابتلا به زوال عقل را در طول سالها افزایش دهند.
ویتامین B12 کم
ویتامین B12 یک ویتامین بسیار مهم است. در موارد شدیدتر، کمبود ویتامین B12 باعث ایجاد علائمی شده است که با زوال عقل اشتباه گرفته شده است. با دریافت ویتامین B12 کافی، این علائم ممکن است در برخی افراد بهبود یافته و حتی برطرف شوند.
مشکلات تیروئید
هم کم کاری تیروئید و هم پرکاری تیروئید می توانند باعث مشکلات شناختی مانند از دست دادن حافظه و مه روانی شوند. اگر متوجه کندی مغز میشوید یا به خاطر سپردن چیزها دشوارتر است، این موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید. ممکن است آزمایش عملکرد تیروئید مناسب باشد، به خصوص اگر علائم دیگری از مشکلات تیروئید را تجربه می کنید. درمان مشکلات تیروئید می تواند حافظه و تمرکز شما را بهبود بخشد.
اختلالات کلیوی
هنگامی که کلیه های شما خوب کار نمی کنند، مانند نارسایی مزمن یا حاد کلیه (که نارسایی کلیوی نیز نامیده می شود)، تجمع مواد زائد، مانند تجزیه پروتئین ها، می تواند بر عملکرد مغز تأثیر بگذارد. علاوه بر این، مطالعات منتشر شده در در سال 2017 نشان داده شده است که افراد مبتلا به آلبومینوری (وجود پروتئین آلبومین در ادرار) احتمال بروز اختلال در حافظه و شناخت را دارند.
اختلالات کبدی
بیماریهای کبدی، مانند هپاتیت، میتوانند باعث ترشح سموم در جریان خون شوند، که میتواند بر عملکرد مغز تأثیر بگذارد. آنسفالوپاتی کبدی یک اختلال مغزی مرتبط است که میتواند از مشکلات جدی کبدی ایجاد شود. اگر مشکلات کبدی دارید و متوجه مشکلی در حافظه و تفکر شدید، حتماً این موضوع را برای تشخیص و درمان سریع به پزشک خود گزارش دهید.
آنسفالیت
این عفونت حاد بافت مغز ممکن است علائم زوال عقل، مانند گیجی و مشکلات حافظه، همراه با تب، سردرد و حتی تشنج را ایجاد کند. اگر به آنسفالیت مشکوک هستید، به دنبال درمان فوری پزشکی باشید.
هیدروسفالی با فشار طبیعی
هیدروسفالی فشار طبیعی (NPH) معمولاً در این سه زمینه علائم دارد: مشکلات شناختی، بی اختیاری، و کاهش تعادل و راه رفتن.
بارداری
گاهی اوقات، تغییرات در مواد شیمیایی و هورمونهای بدن، همراه با تغییرات احساسی و فیزیکی در بارداری، میتواند به فراموشی و تمرکز ضعیف کمک کند. خوشبختانه، این یک وضعیت موقتی است که به موقع برطرف میشود.
یائسگی
مانند بارداری، تغییرات هورمونی در یائسگی می تواند باعث هرج و مرج در فرآیندهای فکری و اختلال در خواب شود که بر فرآیندهای شناختی شما نیز تأثیر می گذارد. برخی از پزشکان مکمل های هورمونی یا سایر درمان ها را برای تسکین علائم موقت یائسگی تجویز می کنند.
عفونت ها
عفونتها، مانند ذاتالریه یا عفونتهای دستگاه ادراری، میتوانند باعث فراموشی، به ویژه در افراد مسن و سایر افراد مبتلا به بیماریهای مزمن شوند. پس حتما این علائم را فورا به پزشک گزارش دهید. درمان سریع اغلب می تواند به بازگرداندن حافظه به عملکرد طبیعی آن کمک کند.
آپنه خواب
آپنه خواب، که در آن شما در واقع برای چند ثانیه نفس خود را در هنگام خواب متوقف می کنید، با خطر بالاتر زوال عقل مرتبط است. مطالعه ای که در سال 2018 منتشر شد همچنین آپنه خواب را با مشکلات حافظه مرتبط کرد، که با توجه به اینکه محرومیت از خواب می تواند باعث فراموشی و کاهش عملکرد مغز شود، تعجب آور نیست.
گاهی اوقات، مشکلات در نحوه عملکرد مغز می تواند منجر به از دست دادن حافظه شود. اینها ممکن است به دلیل افزایش سن باشد.
حواس پرتی
آیا در یک زمان به چیزهای زیادی فکر می کنید؟ تلاش برای انجام چند کار به منظور کارآمد بودن، گاهی اوقات می تواند کارایی را کاهش دهد، زیرا نیاز به تکرار کاری است که به خوبی انجام نشده یا فراموش شده است. مغز شما در مورد آنچه که می تواند به طور موثر همزمان پردازش کند و به خاطر بسپارد محدودیت دارد
توانایی حافظه طبیعی
برخی از افراد به طور طبیعی حافظه خوبی ندارند. شاید تفاوت بین فردی را که باید سه ساعت وقت بگذارد تا مطالب را به طور مؤثر یاد بگیرد و به خاطر بسپارد، و دیگری که بر آن مسلط است و می تواند به سرعت آن را پس از صرف تنها 20 دقیقه برای ورق زدن مطالب به خاطر بیاورد، دیده اید.
اختلال شناختی خفیف
اختلال شناختی خفیف (MCI) شامل کاهش توانایی های ذهنی است که به تدریج ایجاد می شود اما به طور کلی توانایی فرد را برای عملکرد نسبتاً خوب به صورت روزانه تغییر نمی دهد. یکی از علائم MCI فراموشی است.
گاهی اوقات، MCI به داروهایی که برای درمان آلزایمر طراحی شده اند پاسخ می دهد. برخی از موارد MCI ثابت می ماند یا حتی به طور کامل برطرف می شود، در حالی که برخی دیگر به بیماری آلزایمر یا سایر انواع زوال عقل پیشرفت می کنند.