محققان گزارش میدهند افراد مسنی که کمتر از 4.5 ساعت یا بیش از 6.5 ساعت در شب میخوابند و دچار اختلالات خواب میشوند، بیشتر در معرض خطر زوال عقلی هستند.
خواب خوب شبانه به دلایل زیادی مهم است چرا که به بدن ما کمک میکند تا خود را ترمیم کند و همانطور که باید، عمل کند و با سلامت روانی بهتر و کاهش خطر ابتلا به بسیاری از بیماریها - از جمله بیماری قلبی و دیابت - مرتبط است. همچنین ثابت شده است که نداشتن خواب کافی با زوال عقلی و شرایطی مانند بیماری آلزایمر مرتبط است.
اما همانطور که مطالعه اخیر نشان داده است، خواب زیاد همیشه خوب نیست. محققان دانشکده پزشکی دانشگاه واشنگتن مقالهای منتشر کردهاند که نشان میدهد درست مانند کم خوابی، خواب زیاد نیز ممکن است با زوال عقلی مرتبط باشد.
تیم تحقیقاتی میخواستند بدانند چقدر خواب در طول زمان با اختلالات عقلی مرتبط است. برای انجام این کار، آنها به طور متوسط 100 سالمند در اواسط تا اواخر 70 سالگی را بررسی کردند و آنها را بین چهار تا پنج سال دنبال کردند. در زمان مطالعه، 88 نفر هیچ نشانهای از زوال عقل را نشان ندادند، در حالی که 12 نفر نشانههایی از اختلال عقلی را نشان دادند (یکی با زوال عقل خفیف و 11 نفر با مرحله پیش از زوال اختلال عقلی خفیف).
در طول مطالعه، از شرکتکنندگان خواسته شد تا طیف وسیعی از تستهای رایج عقلی و عصبروانشناختی را برای جستجوی نشانههای زوال شناختی یا زوال عقل تکمیل کنند. سپس نمرات آنها از این آزمایشها در یک نمره واحد به نام نمره ترکیبی شناختی آلزایمر پیش بالینی (PACC) ترکیب شد. هر چه نمره بالاتر باشد، شناخت آنها در طول زمان بهتر بود.
خواب با استفاده از دستگاه انسفالوگرافی تک الکترودی (EEG) در مجموع بین چهار تا شش شب اندازه گیری شد که شرکت کنندگان در هنگام خواب روی پیشانی خود میگذاشتند و یک بار، سه سال پس از اینکه افراد برای اولین بار تستهای شناختی سالانه خود را انجام دادند، اعمال شد. این نوار مغزی به محققان این امکان را میدهد تا به طور دقیق فعالیت مغز را اندازهگیری کنند که به آنها میگوید آیا کسی خواب بوده یا نه (و برای چه مدت) و چقدر آن خواب با آرامش است.
اگرچه خواب تنها در یک دوره در طول مطالعه اندازهگیری شد اما این موضوع هنوز به تیم تحقیقاتی نشانه خوبی از عادات خواب عادی شرکتکنندگان میدهد. در حالی که استفاده از EEG برای اندازه گیری فعالیت مغز ممکن است خواب شب اول را تا حدودی مختل کند، با عادت کردن افراد به تجهیزات، خواب شب بعد به حالت عادی باز میگردد. این بدان معنی است که وقتی خواب از شب دوم به بعد ردیابی میشود، نشانه خوبی از عادات خواب عادی یک فرد است.
محققان همچنین عوامل دیگری را که میتواند بر زوال عقلی تأثیر بگذارد، در نظر گرفتند - از جمله سن، ژنتیک و اینکه آیا فرد نشانههایی از پروتئین بتا آمیلوئید یا تاو را دارد که هر دو با زوال عقل مرتبط هستند.
به طور کلی، محققان دریافتند که خواب کمتر از 4.5 ساعت و بیش از 6.5 ساعت در شب - در کنار خواب بی کیفیت - در طول زمان با زوال عقلی مرتبط است. جالب توجه است که تأثیر طول مدت خواب بر عملکرد شناختی، مشابه تأثیر سن بود که بزرگترین عامل خطر برای ایجاد زوال عقلی است.
ما از تحقیقات قبلی میدانیم که کمبود خواب با زوال عقلی مرتبط است. به عنوان مثال، یک مطالعه نشان داد افرادی که اختلالات خواب را گزارش کردند، مانند بی خوابی یا خواب آلودگی بیش از حد در طول روز، در مقایسه با افرادی که این کار را نمیکنند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به زوال عقل هستند. تحقیقات دیگر نشان داده است افرادی که زمان خواب کوتاهی دارند سطوح بالاتری از بتا آمیلوئید در مغز خود دارند - که معمولاً در مغز افراد مبتلا به بیماری آلزایمر یافت میشود.
محققان به طور قطع نمیدانند که چرا کمبود خواب با زوال عقلی مرتبط است. یک نظریه این است که خواب به مغز ما کمک میکند تا پروتئینهای مضری را که در طول روز انباشته میشوند، دفع کند. برخی از این پروتئینها - مانند بتا آمیلوئید و تاو - تصور میشود که باعث زوال عقل میشوند. بنابراین تداخل در خواب ممکن است در توانایی مغز ما برای خلاص شدن از شر آنها اختلال ایجاد کند. شواهد تجربی حتی از این موضوع حمایت میکنند و نشان میدهند که حتی یک شب محرومیت از خواب به طور موقت سطح بتا آمیلوئید را در مغز افراد سالم افزایش میدهد.
اما مشخص نیست که چرا خواب طولانی با زوال عقلی مرتبط است. مطالعات قبلی، همچنین ارتباطی بین پرخوابی و عملکرد شناختی پیدا کردهاند اما اکثر آنها بر این تکیه میکردند که شرکتکنندگان مدت زمان خواب خود را در شب گزارش میدادند - به این معنی که دادهها نسبت به استفاده از EEG برای اندازهگیری فعالیت مغز دقت کمتری دارند. بنابراین این مطالعه جدید به چنین یافتههایی اهمیت میدهد.
آنچه در مورد یافتههای این مطالعه شگفتآور است، این است که مدت زمان خواب بهینه بسیار کوتاهتر از آن چیزی است که مطالعات قبلی نشان دادهاند که مشکلساز هستند. این مطالعه نشان داد که خواب بیش از 6.5 ساعت با کاهش قدرت شناختی در طول زمان مرتبط است - وقتی در نظر بگیریم که به افراد مسن توصیه میشود هر شب بین 7 تا 8 ساعت بخوابند، این میزان کم است.
ممکن است در مورد خطر ابتلا به زوال عقل، لزوماً طول خواب مهم نباشد بلکه کیفیت خواب مهم است. به عنوان مثال، این مطالعه همچنین نشان داد که داشتن خواب «کم موج» کمتر - خواب ترمیمی - به ویژه بر اختلالات شناختی تأثیر میگذارد.
چیزی که ما همچنین نمیتوانیم از این مطالعه بگوییم این است که آیا مدت خواب طولانی میتواند به طور مستقل زوال عقلی را پیش بینی کند یا خیر. اساساً، نمیتوانیم رد کنیم که شرکتکنندگانی که بیش از 6.5 ساعت هر شب میخوابیدند، ممکن است قبلاً مشکلات شناختیِ تغییرات مغزی که حاکی از زوال عقل است که در آزمایشها مشخص نشده بود، نداشته باشند.
اگرچه محققان مراقب بودند تا عوامل مرتبط با زوال عقل را کنترل کنند اما افرادی که بیشتر میخوابیدند ممکن است شرایط قبلی دیگری نیز داشته باشند که ممکن است به زوال عقلی آنها کمک کرده باشد که در نظر گرفته نشده است. به عنوان مثال، این عوامل میتواند شامل سطح سلامت ضعیف، وضعیت اجتماعی-اقتصادی یا سطح فعالیت بدنی باشد. همه این عوامل در کنار هم ممکن است توضیح دهند که چرا خواب طولانیتر با زوال عقلی مرتبط است.
عوامل زیادی وجود دارد که میتواند هم بر کیفیت خواب ما تأثیر بگذارد و هم روی اینکه آیا ما دچار زوال عقلی میشویم یا خیر. در حالی که برخی از عوامل قابل پیشگیری نیستند (مانند استعداد ژنتیکی)، کارهای زیادی وجود دارد که میتوانیم در کنار داشتن یک خواب خوب شبانه انجام دهیم تا به کاهش احتمال ابتلا به زوال عقل کمک کنیم - مانند ورزش کردن و خوردن یک رژیم غذایی سالم. اما در حالی که به نظر میرسد محققان این مطالعه نشان میدهند که مدت زمان خواب مطلوبی وجود دارد - بین 4.5 تا 6.5 ساعت در هر شب - بعید است که دراز کشیدن گاه به گاهِ آخر هفته، به مغز شما آسیب برساند.