چالش جدید نظام درمانی هند بعد از همه گیری کرونا

بعد از دومین موج مرگبار بیماری کرونا در هند که سبب پر شدن بیمارستانها در سال جاری شد ، کشور گرفتار همه گیری از نوع جدیدی شده است . بیمارستانها در حال دست و پنجه نرم کردن با " تب دنگو" هستند ، بیماری که از نیش پشه موسوم به تب زرد (Aedes aegypti) نشات می گیرد .

در حال حاضر حداقل 15 ایالت هند به همراه دهلی پایتخت کشور دچار همه گیری این بیماری شده اند . اطلاعات منتشرشده توسط وزارت سلامت نشان می دهد که بیش از 100000 مورد ابتلا و 90 مورد مرگ ناشی از این بیماری در فاصله ژانویه تا اکتبر سال جاری ثبت شده است . تا کنون گروههایی از سوی حکومت مرکزی برای کمک به 9 ایالت که بیشترین درگیری را با بیماری داشته اند ، اعزام شده اند . سیستم بهداشتی هند بشدت درگیر مراقبت از بیماران تب دنگو شده و گزارشهایی از کمبود تخت بیمارستانی در بعضی از ایالتها رسیده است .

این بیماری بصورت دوره ای در طول سال همه گیر می شود . سال گذشته کمتر از 45000 مورد از بیماری ثبت شد . این بار وجود بیمارانی با دارا بودن همزمان بیماری کووید و دنگو چالش بزرگی را برای سلامت جامعه ایجاد کرده است .

از آنجا که علائم اولیه کووید و دنگو مشابه هستند ، تشخیص اشتباه بیماری به نتایج فاجعه بار و حتی مرگباری منجر می شود . دنگو سبب بروز علایم مختلفی از بیماری می شود ، از نبودن هیچ گونه علامت بیماری تا تب شدید . از جمله عوارض خطرناک بیماری تب دنگو - که البته زیاد شایع نیست – می توان به خونریزی شدید ، تخریب ارگان های بدن و نشت پلاسما از خون به درون بافتها اشاره کرد . در صورت رسیدگی نکردن به بیماری خطر مرگ بیماران وجود دارد . 90 درصد از مبتلایان به نوع شدید دنگو که نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارند ، کودکان زیر 5 سال هستند . 2 الی 3 درصد این دسته از کودکان بر اثر بیماری جان می دهند .

راههای ابتلا به دنگو کدامند ؟

دنگو بیماری نقاط شهری است که بر اثر گزیده شدن درطول روز، توسط پشه تب زرد منتقل می شود . این پشه در آبهای راکد مانده در منازل یا دیگر نقاط شهری هند رشد و نمو می کند . یک قاشق چایی خوری از آب راکد برای تخم ریزی و تولید هزاران پشه کافی است . این پشه همچنین بسیار تنبل بوده و بیش از 300 یا 400 متر جابجا نمی شود بنابراین محل تولد و رشد آن نزدیک مناطق مسکونی می باشد .

دوره نهفتگی بیماری 4 الی 10 روز بعد از نیش زدن پشه است و علایم آن 2 تا هفت روز بطول می انجامد . بیشترین تعداد موارد ابتلا پس از بارانهای موسمی است . امسال اولین گزارشها از همه گیری مربوط به ایالت شمالی اوتارپرادش بود . در آن زمان گزارشهایی از مرگ کودکان بر اثر تب مرموز در اواخر اگوست منتشر شد . تنها متهم تب کنگو بود .

بخاطر اینکه همه گیری این بیماری در طول 50 سال اخیر30 برابر شده ، دنگو در میان ده بیماری قرار دارد که سازمان بهداشت جهانی در طول سالهای 2019 تا 2024 برای آنها اولویت قایل شده بود . یک سوم از موارد جهانی همه گیری تب کنگو متعلق به هند است . از 96 میلیون مورد گزارش شده 33 میلیون آن در هند ثبت شده است . ذکر این نکته ضروری است که آمار ارایه شده واقعی نبوده و به نظر می رسد موارد واقعی ابتلا بسیار بیشتر در حد 400 میلیون باشد زیرا اطلاعات بسیاری از بیماران ثبت نمی شود .

بررسی هایی که از طرف یک سازمان بهداشتی مردم نهاد انجام شده نشان می دهد نیمی از مردم هند (47/8 درصد) درطول زندگی حداقل یکبار به این بیماری مبتلا شده اند . بیشترین آمار بیماران مربوط به مناطق جنوبی با 76/9 درصد ، مناطق غربی با62/3 درصد و شمالی با 60/3 درصد است . تحلیل آمار نشان می دهد شهر نشینی فاکتور مهمی در این بیماری بوده و در مناطق روستایی گزارشی از همه گیری داده نشده است .

تاکنون درمان قطعی برای این بیماری پیدا نشده ولی اقداماتی نظیر سم پاشی عمومی ، جذب و عقیم کردن حشره ماده با شیرینی های سمی و مراقبتهای فردی نظیر پوشاندن درب ها و پنجره ها می تواند مفید باشد .

واکسن دنگو موجود در بازار اثر بخشی محدودی دارد . توصیه شده که این واکسن برای کسانی که قبلا به این بیماری مبتلا شده اند یا در معرض بیماری قرار دارند استفاده شود . برای کسانی که سابقه ابتلا ندارند ، واکسن سبب تشدید عوارض بیماری می شود . تحقیقات برای ساخت واکسن کارا در بسیاری از دانشگاهها ادامه دارد و بزودی نسخه های اولیه‌ی آن به بازار عرضه می شود .